ตัวแปรและตัวดำเนินการ
ตัวแปร (Variables)
เรื่องของตัวแปรใน PHP นี้เป็นเรื่องที่ง่ายมากครับ เพราะ PHP มีการจัดการตัวแปรที่ดีตามภาษา C อีกทั้งยังง่าย จากที่ผมเคยเขียน PHP มาผมยังไม่เคยปะะกาศตัวแปรให้เสียเวลาเลย โดยที่หลักเกณฑ์ในการตั้งชื่อตัวแปรใน PHP ก็จะเหมือน ๆ กับโปรแกรมทั่ว ๆ ไป เช่น- ชื่อของตัวแปรไม่สามารถมีช่องว่างได้ เช่น $student name จะเห็นว่ามีช่องว่างแบบนี้ไม่ได้ครับ
- ชื่อของตัวแปรจะสามารถมีเครื่องหมาย _ (Under Score) ได้อย่างเดียว จากข้อแรกเราจะแก้ปัญหาได้ว่า $student_name เป็นต้น
- สำหรับตัวแปรของ PHP นี้ ตัวอักษรเล็กจะมีค่าไม่เหมือนกันตัวอักษรตัวใหญ่ครับ เช่น $student จะเป็นตัวแปรคนละตัวกับ $Student และ $STUDENT เพราะฉนั้นเวลาตั้งชื่อตัวแปรจะต้องจำให้ดีว่าตัวไหนตัวเล็ก ตรงไหนเป็นตัวใหญ่
- และที่พิเศษ คงจะเห็นแล้วครับว่าชื่อตัวแปร PHP นั้นจะมีเครื่องหมาย $ นำหน้า และจะต้องตามด้วยตัวอักษรเท่านั้นนะครับ จะตามด้วยตัวเลขหรือเครื่องหมายใด ๆ ไม่ได้เลย เช่น $1student แบบนี้ไม่ได้ครับ ส่วน $_student ก็ไม่ได้เช่นกัน
- และที่สำคัญก็คือ ชื่อของตัวแปรน่าจะสื่อถึงข้อมูลด้วย เช่นตัวแปรรับค่ารหัสนักศึกษา ก็น่าจะตั้งชื่อว่า $student_id หรือ $student_code เป็นต้น
PHP มีประเภทตัวแปรให้เราได้ใช้หลัก ๆ อยู่ 6 รูปแบบ ได้แก่- Integer : เป็นข้อมูลแบบตัวเลขจำนวนเต็ม
- Double : เป็นข้อมูลแบบตัวเลขที่มีจุดทศนิยม
- String : เป็นข้อมูลที่เป็นตัวอักษร
- Boolean : เป็นข้อมูลที่มีค่าได้แค่ 2 ค่า นั่นก็คือ True และ False
- Object : เป็นตัวแปรประเภทพิเศษ ซึ่งจะอธิบายแยกออกไปอีกทีครับ
- Array : เป็นตัวแปรประเภทชุดของข้อมูล ซึ่งจะอธิบายแยกอีกเช่นกัน
ส่วนการประกาศค่าตัวแปรนั้น PHP จะยุบขั้นตอนให้มารวมกับการตั้งค่าเริ่มต้นให้กับตัวแปรเลย เช่น3- $student_id = 123; <-- ทำการประกาศตัวแปร $student ให้เป็นแบบ Integer และมีค่าเริ่มต้น = 123
- $student_name = "วัชรพงษ์ ณ เชียงใหม่"; <-- ประกาศให้ $student_name เป็นแบบ String และมีค่าเริ่มต้นเป็น วัชรพงษ์ ณ เชียงใหม่ เป็นต้น
ส่วนการเปลี่ยนประเภทของตัวแปรนั้นก็มีวิธีการที่เป็นทางการอยู่เหมือนกันครับ แต่ที่ผมเคยเจอก็คือ PHP จะมีความสามารถเปลี่ยนประเภทตัวแปรแบบกลางอากาศเลย ก็คือ ผมกำหนดค่าเริ่มต้นให้กับตัวแปรตัวนึงให้เป็นแบบ String ซึ่งปกติมันจะนำมาคำนวณไม่ได้ แต่ผมเขียนโปรแกรมผิด ดันเอามันมาบวกด้วยตัวแปรอีกตัวนึง PHP จัดการบวกให้เรียบร้อยเลยครับ ซึ่งความสามารถนี้ ก็คงจะเหมือนกับการเขียนโปรแกรมภาษา PERL ครับ ตัวอย่างเช่น$student_id = "123";
$result = $student_id - 10;ผลที่ได้ก็คือ $result จะเป็นตัวแปรประเภท Integer และมีค่า = 113นี่คือการเปลี่ยนประเภทตัวแปรแบบกลางอากาศของ PHP ครับ
ส่วนการเปลี่ยนประเภทตัวแปรแบบเป็นเรื่องเป็นราวนั้น ใน PHP จะใช้ฟังก์ชัน settype() ครับ ดูจากตัวอย่างเลย$student_id = "123";
echo gettype($student_id); //ผลที่ได้คือ String
settype($student_id, "interger"); //ทำการเปลี่ยนประเภทเป็น Integer
echo gettype($student_id); //ผลที่ได้คือ Integer
- ตรงนี้จะเป็นการเปลี่ยนประเภทตัวแปรอย่างเป็นเรื่องเป็นราวตามที่ได้บอกมาแล้ว เลือกเอาเองครับว่าจะใช้แบบไหน ... (ผมเลือกแบบแปลงร่างกลางอากาศ ... )
- ส่วนฟังก์ชัน gettype() นั้นเอาไว้หาว่าตัวแปรตัวนั้นเป็นตัวแปรประเภทอะไรครับ
เรื่องตัวแปรก็คงจะมีเท่านี้ครับ ...ตัวดำเนินการและนิพจน์ (Operators & Expressions)
ตัวดำเนินการทางคณิตศาสตร์
ก็มีเหมือนกับภาษาทั่วไปก็คือ = + - * / % ( ) ครับ ง่าย ๆ .. ส่วน % ไม่ใช่เปอร์เซนต์นะครับ แต่เป็นการหารเอาเศษ เช่น 5 % 2 จะได้ 5 เป็นต้นตัวดำเนินการด้านการเชื่อมหรือรวมค่า
PHP จะใช้เครื่องหมาย . ในการเชื่อมหรือรวมค่า ดูจากตัวอย่างครับ$sname = "ภูมิรวิชญ์ ";
$ssurname = "ณ เชียงใหม่";
echo $sname . $ssurname;
จะได้ค่าออกมาเป็น ภูมิรวิชญ์ ณ เชียงใหม่
ตัวดำเนินการพิเศษ
ก็เป็นไปตามหลักการณ์ของภาษา C ครับ จะมีอะไรเป็นพิเศษที่ผมในฐานะที่เป็นโปรแกรมเมอร์ที่เติบโตมากับภาษา Basic ยังติดใจตรงนี้ ก็คือ += , -= , *= , /= , %= และ .= เป็นอะไรที่สะดวกมาครับ ความหมายของ += ก็คือ การบวกค่าตัวเอง เช่น$bhumi += 10;จะมีความหมายเหมือนกับ$bhumi = $bhumi + 10;
- จะเห็นว่าสะดวกกว่า Basic เยอะครับ
- ส่วนตัวอื่น ๆ ก็มีความหมายเหมือนกันครับ
อีกส่วนนึงจะเป็นตัวดำเนินการพิเศษที่ทำหน้าที่ในการเพิ่มค่าตัวเองขึ้นหรือลดค่าตัวเองไปอีก 1 ค่า ได้แก่- $bhumi++;
- ++$bhumi;
- $bhumi--;
- --$bhumi;
เครื่องหมายบวกหรือลบ จะอยู่ด้านหน้าหรือหลัง จะเห็นความแตกต่างจากการนำไปใช้ใน Loop ครับ
ตัวดำเนินการด้านการเปรียบเทียบและตรรก
== | ซ้าย เท่ากับ ขวา |
!= | ซ้าย ไม่เท่ากับ ขวา |
> | ซ้าย มากกว่า ขวา |
>= | ซ้าย มากกว่าหรือเท่ากับ ขวา |
< | ซ้าย น้อยกว่า ขวา |
<= | ซ้าย น้อยกว่าหรือเท่ากับ ขวา |
|| | หรือ |
or | หรือ |
&& | และั |
and | และ |
! | ไม่ |
xor | ซ้าย หรือ ขวา เป็นจริง แต่ห้ามเหมือนกัน |
=== | ซ้าย มีค่าและมีชนิดเท่ากับ ขวา |
